Dlaczego narody przegrywają.

Virginia Company potrzebowała dwunastu lat, aby zrozumieć, że to co udało się Hiszpanom w Meksyku oraz Ameryce Środkowej i Południowej, nie powiedzie się na północy. Pozostałą część XVII wieku zajęły długie ciągi walk o drugi wniosek – że kolonia utrzyma się samodzielnie pod względem gospodarczym, tylko gdy zapewni się bodźce skłaniające kolonistów do inwestycji i ciężkiej pracy.

W roku 1991 w raporcie chilijskiej Narodowej Komisji Prawdy i Pojednania stwierdzono, że w czasach dyktatury Pinocheta, w latach 1973-1990, 2279 osób zostało zamordowanych z powodów politycznych, jakieś 50 tysięcy było aresztowanych i torturowanych, a setki tysięcy straciło pracę.

Instytucje, które nie mają cech instytucji włączających, nazywamy instytucjami wyzyskującymi, ponieważ ich celem jest wyzysk jednej części społeczeństwa przez drugą przez pozbawienie jej dochodów i majątku.

Konflikt dotyczący ograniczonych zasobów, dochodów i podziału władzy przekłada się na konflikt dotyczący reguł gry i instytucji gospodarczych, które kształtują działalność gospodarczą, a także określają, kto będzie korzystał z jej wyników. W sytuacji konfliktu nie mogą być jednocześnie spełnione życzenia wszystkich grup. Jedni zostaną pokonani i skazani na frustracje, inni osiągną oczekiwane efekty. To, kto zwycięża w tym konflikcie, ma fundamentalnie konsekwencje dla gospodarczej trajektorii narodu. Jeśli zwyciężają grupy wrogie wzrostowi, będą go blokować, a w gospodarce zapanuje stagnacja.

Wraz z tym, jak produkcja przemysłowa rozwijała się w Manchesterze i Birminghamie, nowi właściciele fabryk i inne grupy klasy średniej coraz silniej protestowali przeciw zbyt małemu wpływowi na decyzje polityczne, zwłaszcza jeśli te były niezgodne z ich interesami. Przede wszystkim atakowali ustawy zbożowe, które zakazywały sprowadzania wszystkich zbóż – ale przede wszystkim pszenicy – jeśli cena spadła za bardzo, co, rzecz jasna, zapewniało wysokie zyski właścicielom ziemskim. To, co dobre dla producentów pszenicy, było niedobre dla przemysłowców, bo musieli podnosić wynagrodzenia, aby zrównoważyć wysoką cenę chleba.

Szogun rezydował w Edo, a handel zagraniczny był przez niego całkowicie zmonopolizowany i w pełni kontrolowany po tym jak z kraju zostali wygnani wszyscy obcokrajowcy, Instytucje polityczne i gospodarcze miały charakter wyzyskujący, a Japonia grzęzła w ubóstwie.

Tylko wtedy, gdy wielu ludzi wiele grup może wpływać na podejmowane decyzje, ma też władze polityczną zapewniającą miejsce przy stole obrad, zaczyna nabierać sensu idea, że wszyscy winni być traktowani jednakowo. Na początku XVIII wieku Wielka Brytania zaczynała się już stawać na tyle pluralistyczna, aby elita wigów mogła stwierdzić, że zasada rządów prawa nakłada i na nią ograniczenia.

Dlaczego jednak wigowie i ich posłowie podporządkowali się tym ograniczeniom? Dlaczego nie wykorzystali tego, że kontrolowali parlament i państwo, aby wymusić bezwzględna realizacje ustawy Black Act, dlaczego nie zmienili sadów, gdy wyroki nie były po ich myśli? Odpowiedź wiele mówi o charakterze chwalebnej rewolucji- o tym, dlaczego jednego absolutyzmu nie zastąpiła drugim - o związku między pluralizmem a rządami o dynamice kół sukcesu. Jak widzieliśmy w rozdziale siódmym, chwalebna rewolucja nie polegała na tym, że jedna elita obaliła druga, lecz była to rewolucja skierowana przeciw absolutyzmowi i została przeprowadzona przez szeroką koalicję drobnej szlachty, kupców i producentów oraz ugrupowanie wigów i torysów. Konsekwencją tego wspólnego działania było wyłonienie się pluralistycznych instytucji politycznych. Także rządy prawa były produktem ubocznym tego procesu. Kiedy przy jednym stole władzą musiały się podzielić różne partie, naturalne było, że te same uprawnienia i ograniczenia muszą obowiązywać je wszystkie, inaczej bowiem jedna z nich zgromadzi w swych rękach taką władzę, że podkopie to fundamenty pluralizmu. Tak więc uznanie, iż sprawujący władzę muszą napotykać ograniczenia, co stanowi istotę rządów prawa, było częścią logiki pluralizmu, który stworzyła szeroka koalicja stająca do walki z absolutyzmem Stuartów.