Na krańce Świata. Podróż historyka przez historię.

Ferguson odrzuca dawne pomysły na temat przewagi geograficznej i charakteru narodowego. I z naciskiem podkreśla: ,,Nie można po prostu obwiniać imperializmu”. W zamian podaje listę głównych przyczyn, które określa modnym słowem „aplikacje”. Są wśród nich: potęga morska i handel międzykontynentalny, nauka i medycyna, prawo własności, konsumpcjonizm, etyka pracy oraz - co szczególnie istotne - zażarta rywalizacja mocarstw europejskich. Współzawodnictwo w dziedzinie gospodarczej, politycznej i militarnej między Hiszpanami, Portugalczykami, Francuzami, Brytyjczykami i Holendrami miało, jego zdaniem, zasadnicze znaczenie. ,,Upadek Zachodu nie jest nieunikniony – konkluduje ale dywergencja już się skończyła, moi państwo".

Brytyjczykom nazwa „Singapur” musi się na zawsze kojarzyć się z jednym z największych nieszczęść imperium. Właśnie w Singapurze w lutym 1942 roku Wielka Brytania utraciła kontrolę, można powiedzieć nad wielką częścią swojego imperium, i stało się to w tak śmieszny sposób. że jej szanse na utrzymanie reszty zostały poważnie nadwyrężone. Publicznie ogłaszano, że wyspa jest „niezdobytą twierdzą”. „Gibraltarem Wschodu”, kluczowym punktem na wszystkich głównych szlakach morskich imperium. W okresie międzywojennym otrzymała zawrotną sumę 63 milionów funtów z przeznaczeniem na wzmocnienie obronności. Broniło jej malajskie wojsko w sile ponad 85 tysięcy żołnierzy, liczne eskadry RAF-u i RAAF-u (Royal Australian Air Force) oraz Flota Dalekowschodnia Royal Navy. Pod koniec 1941 roku siłę garnizonu powiększyły dwa potężne okręty wojenne pancernik Prince of Wales o wyporności 35 tysięcy ton i krążownik liniowy Repulse o wyporności 27 tysięcy ton. Garnizon stanowił część ABDA (American-British-Dutch-Australian Command) dowództwa połączonych sit amerykańskich, brytyjskich holenderskich i australijskich, których kwatera główna znajdowała się na Jawie; glównym dowódcą był generał sir Archibald Wavell. Tymczasem, gdy przyszedł czas próby, wszystko to rozpadło się jak domek z kart. Kampania malajska z lat 1941-1942, podobnie jak kampania francuska z roku 1940, trwała niecałe dwa miesiące i skończyła się nagle z takiego samego powodu; nikt nie powiedział wrogom, że nie oczekuje się od nich wprowadzania nowoczesnych metod wojskowych ani przedostawania się przez ziejące dziury w strategicznych liniach obrony. Obrońcami dowodziła niekompetentna zbieranina tłuściochów i bufonów. Ich działania opisano później jako ,,bezprzykładną wojskową nieudolność, administracyjną niekompetencję, kłótnie między dowodzącymi i zwykła ignorancję”.