Zapadnia. Człowiek i socjalizm.

Na takie stanowisko nadaje się wyłącznie bezduszny, cwany cham na tyle silny by stanowić przeciwwagę dla chamstwa, cwaniactwa, siły i bezwstydności. Takim człowiekiem był Pałkin, i co więcej był to człowiek wyjątkowy. Znaleźć na jego miejsce kogoś innego było niemożliwością. Pałkin doskonale zdawał sobie z tego sprawę i dlatego w praktyce był większym bogiem niż dyrektor. To on trzymał dyrektora w szachu, a nie na odwrót. Składanie do dyrektora skarg na Pałkina było nie tylko bezcelowe, lecz wręcz niebezpieczne: życie wasze i waszej rodziny mogło zamienić się w jedną wielka udrękę. Zdarzało się, że wysiedlał z wioski po prostu ludzi mu niewygodnych albo dawał mieszkanie tym, którzy mu się podobali. Bez przestrzegania jakichkolwiek praw, tak po prostu według własnego uznania.

1. Niedobory wszystkiego, zarówno towarów jak fachowców. W socjaliźmie mało kto zajmuje się robieniem rzeczy potrzebnych innym. Gdyby bowiem to robił mógłby się wzbogacić i stać się konkurencją dla władzy.
2. Koncentracja władzy w rękach nie tych, którzy potrafią robić coś pożytecznego, lecz w rękach sprytnych chamów.
3. Wolny rynek promuje osoby chciwe jednak pożyteczne dla innych, socjalizm tylko wzmacnia chciwość.

Tym samym można wytłumaczyć upadek dyscypliny. Państwo bezlitośnie oszukiwało ludzi na płacach i cenach bo samo je narzucało. Dlatego też ludzie przestają uważać za coś złego kradzieże z państwowych zakładów pracy, zaniedbywanie obowiązków, załatwianie swych spraw w pracy, niechęć do podnoszenia jakości pracy i zapominanie o poleceniach przełożonych. Jest to instynktowne dążenie po wyrównania krzywd i adaptacji do systemu, mające na celu nie tylko ulżenie swej doli ale w wielu przypadkach przeżycie. Bez dwóch zdań odnosi się to również do kołchoźników, którzy nie tylko, że wałkonią się na państwowych polach od świtu do nocy, ale muszą jeszcze sami się wyżywić pracując na swojej przyzagrodowej działce.

Równie niepojętym było dla mnie zapatrzenie się na zagraniczne technologie i dążenie do kopiowania ich za wszelką cenę zamiast rozwijania własnej myśli naukowo-technicznej. Przecież wiedziałem, że mamy w kraju wielu uzdolnionych wynalazców, badaczy i twórców, którzy w większości nie mają możliwości na pokazanie swych możliwości. By udało się niektórym z nich przebić potrzeba, tak jak na przykład w moim przypadku, splotu bardo wielu szczęśliwych przypadków i ogromnej energii.

Głowę miałem pełną pomysłów jak rozwiązać te problemy i nawet wysłałem do ministerstwa obszerny projekt reform w sposobie naliczania pensji w naszym kraju. Przewidywał on metody wpływania na samodzielność specjalistów oraz powiązanie pensji z wysokością i jakością wykonywanej pracy, premie za mała rotację pracowników i ich oddanie pracy.

W odpowiedzi ustnie poinformowano mnie, że projekt nie jest zgodny z konstytucją naszego kraju. No i w ten sposób stał się on kolejnym projektem zalegającym na półkach ministerstwa.

1. nie zatrudnialiśmy „skoczków” – czyli tych, którzy często zmieniali pracę
2. nie zatrudnialiśmy ludzi skrytych i tych ze spowolnionymi reakcjami
3. natomiast staraliśmy się zatrudniać, o ile było to do sprawdzenia, porządnych czyli nie złodziei.

Stało się dla mnie zupełnie oczywistym, że socjalizm jako system społeczny nie tylko przeczy idei, która leży u jego podstaw ale również tłumi wszelką naturalna działalność człowieka. Ta sprzeczność jest na tyle duża, że jakiekolwiek pojawienie się naturalnych, lecz niereglamentowanych przez system, działań ludzkich uderza w podstawy socjalizmu, i dlatego musi być dławione w imię tegoż socjalizmu. I wcale nie chodzi tu o tyranów czy chwalipięty w rodzaju Stalina, Chruszczowa, Breżniewa itd. Itp., lecz o system. Znacjonalizujcie gospodarkę, wprowadźcie centralne, totalne planowanie a wówczas automatycznie pojawia się tyrani i oszuści.

Liczba danych, które musiały by być wprowadzone do komputera by dokładnie przewidzieć przyszłość musiałaby być o wiele większa niż w naszym przykładzie. Tak więc praktycznie każdy plan działań jest skazany na niepowodzenie. Dlatego też wyobrażenia zwykłych ludzi o „dobrym planie” (i tym samym „dobrym zarządzaniu”) jest naiwne i nieprawdziwe. Jednak oni weń wierzą, a socjalizm jest dla nich bardzo atrakcyjny – przecież socjalistyczni planiści będą planowali tak by koniec z końcem zawsze się zszedł, a potrzeby każdego z nas i całości społeczeństwa były zawsze spełnione.

Jednak w przemyśle wojskowym badania finansowane są w o wiele większym stopniu, ponieważ trzeba utrzymywać siłę bojową na odpowiednio wysokim i nowoczesnym poziomie. Przy realizacji niektórych projektów wojskowych nie zwracano uwagi na pieniądze. W tej dziedzinie konserwatyzm, choć nie można powiedzieć, że go zupełnie nie było, był sprowadzony do minimum. W konsekwencji czego każde przezbrojenie armii prowadziło do gwałtownego pogorszenia warunków życiowych w ZSRR.

1. Nacjonalizacji wszystkiego co może być znacjonalizowane.
2. Do totalnego scentralizowanego „planowania”. Słowo planowanie ująłem w cudzysłów dlatego, że w praktyce obiektywne i celne zaplanowanie procesów społecznych nie jest możliwe. W tym miejscu chciałbym się podzielić pewnym spostrzeżeniem. Mądra przyroda całkiem roztropnie nie dała ludzkiemu mózgowi pełnej władzy nad jego organami – mają one pełną autonomię. Wyobraźcie sobie człowieka zdenerwowanego z powodu niezbyt sprawnej pracy żołądka, wątroby lub systemu krwionośnego, które wynika z „anarchii” ich działania – człowiek nie może wykorzystać swych organów tak jak chciałby tego jego mózg. Wyobraźmy sobie, że ktoś chciałby być sprawiedliwym i prawym, i w związku z tym chciałby by na jego postępowanie nie miały wpływu: głód, choroby itp. Ale organizm cały czas domaga się pokarmu, ciepła i mnóstwa innych rzeczy, które w znacznym stopniu ograniczają człowiecze zachcianki. Wyobraźmy sobie, że ten ktoś poradził sobie z problemem i doprowadził do pełnego zapanowania nad pracą swych organów i komórek swego ciała, po to tylko by móc poprawić ich funkcjonowanie i wydajność. Jest to to samo co socjaliści chcą zrobić – a w ZSRR już zrobili – ze społeczeństwem. W gruncie rzeczy, chyba nie ma potrzeby tłumaczenia co by się stało z takim człowiekiem. Automatyka organizmu, która bez jakiegokolwiek udziału mózgu ratowała wielokrotnie człowieka od różnych zagrożeń, przestała by działać, możliwości zaś mózgu są dość mocno ograniczone zarówno w odniesieniu do czasów reakcji i możliwości przetworzenia całej informacji, którą trzeba by obrobić w celu podjęcia decyzji niezbędnych do funkcjonowania całego organizmu. Człowiek taki bez dwóch zdań umarłby lub ewentualnie przekształcił się w potwora z hipertroficzną głową, z jedna ręką, i dajmy na to, bez nóg.
3. Do rozpadu automatycznych sprzężeń zwrotnych producent-konsument i zaniku ludzkich (w rozumieniu potrzeb) kryteriów.
4. Do zniszczenia wielu innych automatycznych regulatorów ludzkiego i narodowego gospodarowania.
5. Do subiektywizmu, który przejmuje rolę głównego regulatora życia ludzkiego.

Co zaś tyczy się władz najwyższych to bez względu na to czy są oni mądrzy czy głupi nie są oni w stanie pomieścić w swoich mózgach tych wszystkich informacji, które w wolnych społeczeństwach sterują indywidualnymi działaniami milionów ludzi w przeróżnych, częstokroć niecodziennych, warunkach. Tego zresztą nie są w stanie zrobić nie tylko ludzkie instytucje ale i superkomputery. Przyczyna nieefektywności leży w tym, że „anarchię” [automatyczną regulację – przyp. JF] całkowicie zamienia się na „pełny porządek”.