Treść |
Tytuł |
Autor(zy) |
Ident / Data wpisu |
Mit stawia pytania bardzo ogólne, podstawowe, i daje na nie odpowiedzi równie ogólne i z zasady niesprawdzalne. Nauka wydaje się mniej ambitna pod tym względem – zadaje jedynie pytania szczegółowe, dotyczące jednostkowych zdarzeń i zjawisk, ale za to dostarcza odpowiedzi konkretnych i poddających się weryfikacji. Co istotniejsze, takie szczegółowe takie szczegółowe pytania często prowadzą do uzyskania odpowiedzi ogólnych.
|
Gra możliwości
|
Jacob, Francois
|
83-06-01550-9:5
17.06.2009
|
Mit jednak osiąga to, co dla nauki jest nieosiągalne: pomaga człowiekowi w walce z lękiem, poczuciem bezsensu, pozwala mu też w znalezieniu swego miejsca w świecie. Tak zwany obiektywny świat nauki odseparowany jest od ludzkich uczuć, od bólu i radości, od smutku i nadziei.
|
Gra możliwości
|
Jacob, Francois
|
83-06-01550-9:6
17.06.2009
|
Bez żadnej jednak wątpliwości to właśnie struktura mitu judeochrześcijańskiego umożliwia powstanie nowożytnej nauki. Nauka zachodnia zbudowana jest bowiem na monastycznej doktrynie Wszechświata uporządkowanego, stworzonego przez Boga, pozostającego poza naturą i rządzącego światem poprzez prawa dostępne rozumowi ludzkiemu.
Prawdopodobnie wymogiem umysłu ludzkiego jest posiadanie jednolitej i spójnej wizji świata. Brak jej wywołuje lęk i schizofrenię. I trzeba przyznać, że w kwestii jedności i spójności objaśnienie mityczne znacznie przewyższa wyjaśnienie naukowe. Nauka nie dąży bowiem od razu do całkowitego i definitywnego wyjaśnienia Wszechświata; funkcjonuje tylko lokalnie. Przeprowadza na zjawiskach eksperyment szczegółowy i przez to dochodzi do opisywania i definiowania. Zadowala się odpowiedziami cząstkowymi i tymczasowymi. Wszelkie inne natomiast systemy wyjaśniania: magiczne, religijne czy mityczne, inaczej niż nauka, ogarniają wszystko. Dotyczą wszystkich dziedzin. Odpowiadają na wszystkie pytania. Tłumaczą pochodzenie, teraźniejszość, a nawet przyszłość Wszechświata. Można oczywiście odrzucać typ eksplikacji oferowany przez mit czy magię. Nie można jednak im odmówić jednolitości i spójności, albowiem odpowiadają one bez najmniejszego wahania na każde pytanie oraz rozwiązują wszystkie trudności przez prosty i jedyny argument a priori.
Nauka w pytaniach, jakie stawia, i w odpowiedziach, których poszukuje, na pierwszy rzut oka wydaje się mniej ambitna niż mit. Początek nowożytnej nauki zaczyna się w istocie od tej chwili, gdy pytania ogólne zostały zastąpione przez pytania ograniczone; do momentu, w którym w miejsce pytań: „Jak został stworzony Wszechświat?” „Z czego jest utworzona materia?” „Czym jest istota życia?”, zaczęto zadawać sobie pytania typu: „Jak spada kamień?” „Jak płynie woda w rurze?” „Jaki jest obieg krwi w ciele?”. Zmiana ta przyniosła niespodziewany rezultat. Podczas gdy na pytania ogólne otrzymano tylko odpowiedzi ograniczone, pytania ograniczone doprowadziły, jak się okazało, do odpowiedzi coraz bardziej ogólnych.
|
Gra możliwości
|
Jacob, Francois
|
83-06-01550-9:25
17.06.2009
|
Mit i teoria naukowa dążąc do spełnienia swych funkcji i do znajdywania ładu w chaosie świata działają według tej samej zasady. I w micie, i w nauce, zawsze chodzi o wytłumaczenie świata widzialnego przez siły niewidzialne, o wyjaśnienie tego co jest obserwowane, przez to co jest wyobrażane. Piorun można przecież równie dobrze uznawać za wyraz gniewu Zeusa, jak i zjawisko elektrostatyczne. W chorobie można widzieć albo skutek złego losu, albo konsekwencję infekcji bakteryjnej. Ale w jakikolwiek sposób będzie się wyjaśniać zjawisko, to zawsze uważa się je za widoczny skutek przyczyny ukrytej, związanej z ogółem sił niewidzialnych, które, jak się mniema, rządzą światem.
|
Gra możliwości
|
Jacob, Francois
|
83-06-01550-9
17.06.2009
|
Jedną z głównych funkcji mitów było zawsze pomaganie ludziom w pokonywaniu lęku i absurdu ich kondycji. Mity próbują nadać jakiś sens zniechęcającej wizji, jaką człowiek uzyskuje w swoim doświadczeniu świata, i mimo wszystkich nieszczęść, cierpienia oraz nędzy chcą przywrócić mu zaufanie do życia. Proponują więc takie widzenie świata, które jest ściśle związane z życiem codziennym i ludzkimi uczuciami. A co więcej, w danej kulturze mit powtarzany w tej samej formie i za pomocą tych samych słów, z pokolenia na pokolenie, jest nie tylko opowiadaniem, na podstawie którego można po prostu wysnuć wnioski co do natury świata. Mit zawiera także treść moralną, jest obdarzony własnym znaczeniem, promieniuje wartościami. W micie istoty ludzkie znajdują, nawet kiedy nie muszą go tam szukać, swoje prawo, prawo w najbardziej wzniosłym znaczeniu tego słowa. Prawo, którego nie sposób odnaleźć ani w zasadzie zachowania masy i energii, ani w „pierwotnej zupie” ewolucji.
|
Gra możliwości
|
Jacob, Francois
|
83-06-01550-9:28
17.06.2009
|
|