Definiens:
Obiekt/system, którego struktury są chwilowym stanem utorzonym przez przepływające strumienie energii, materii lub informacji.
Przykłady proste takich obiektów: płomień, wir; bardziej złożone: konto bankowe, przedsiębiorstwo; najbardziej złożone: obiekt żywy.
Do tego typu systemów stosuje się również nazwę system otwarty. Ponieważ jednak istnieje wiele definicji systemu otwartego, Fizyka Życia zaleca używania bardziej precyzyjnego i niosącego więcej informacji definiendum system strumieniowy.
Więcej:
Fundamentalna różnica pomiędzy myśleniem redukcjonistycznym, a systemowym polega na tym, że to pierwsze kompletnie izoluje badany system od otocznia i zakłada, że jest on niezmienny. Jednym z najprostszych modeli systemu strumieniowego jest wanna wypełniająca ją woda (rura doprowadzająca wodę należy już do otoczenia). Cały czas przez system ten przepływa woda i przez pewną chwilę stanowi ona jego element. Formułując tę myśl od strony systemu można powiedzieć, że cały czas wymienia on wodę z otoczeniem. Badanymi przez obserwatora właściwościami mogą być na przykład: ciężar całkowity systemu lub poziom wody.
Zarówno stan jak i same właściwości tego jak najbardziej cybernetycznego systemu, zależą od ilości wody doń wpływającej oraz przekroju rury spustowej. Z doświadczenia własnych kąpieli wiemy, że trudno jest utrafić z takim natężeniem strumienia, który zapewniłby stały poziom wody – zwykle albo jej stopniowo ubywa, albo przybywa. Aby utrzymać pożądany poziom należy co pewien czas odkręcić lub przykręcić kran, ewentualnie włożyć lub wyjąć korek. Kąpiący się spełnia zatem rolę regulatora stanu właściwości systemu, którym jest poziom wody. Z kolei w analogicznym systemie, jakim jest spłuczka klozetowa, rolę takiego regulatora pełni pływak, odcinający dopływ wody, w miarę jak jej poziom się podnosi.
Innym przykładem systemu strumieniowego jest nasze konto bankowe. Właściwością, która nas najbardziej interesuje jest oczywiście jego stan, czyli to ile w danej chwili mamy pieniędzy. To z kolei wynika z różnicy dwóch strumieni: wpływów i wypływów, a każdy z nich może składać się z podstrumieni, na przykład: wpłat od pracodawcy z tytułu poborów, wpłat od zleceniodawców, dla których robimy jakieś fuchy oraz wypłat w bankomacie i przelewów, którymi płacimy nasze rachunki.
Najbardziej tajemniczymi systemami strumieniowymi są obiekty żywe, w tym oczywiście my sami. Wszystkie właściwości obiektów żywych oraz aktualny stan każdej z nich jest chwilowym stanem przeróżnych strumieni. Z punktu widzenia teorii systemów założenie kurtki jest równoznaczne z zakorkowaniem wanny, w pierwszym bowiem przypadku spowalniamy odpływ ciepła (energii) w drugim wody (materii). Każdy z nas je – pochłania materię i energię, by po pewnym czasie je wydalić w przetworzonej postaci. Z otoczenia pobieramy również informacje, bez których nie bylibyśmy w stanie funkcjonować, z kolei informacją przekazywaną do otoczenia jest choćby to, gdzie aktualnie się znajdujemy, jaki zapach wydalamy i to, co mówimy.
Podsumowując: w najbardziej ogólnym przypadku systemy strumieniowe i ich właściwości powstają w wyniku różnego rodzaju oddziaływań oraz trzech rodzajów przepływów: materii, energii i informacji.
Uwagi:
Głównym problemem w analizie systemów strumieniowych jest trudność w ich wizualizacji, na przykład: niemożliwość ich schematycznego narysowania. Oto opis takiego systemu: W nowej operacji przeciwko sowieckiemu Frontowi Zachodniemu działała Grupa Armii „Środek” oraz znajdująca się na północnym skrzydle część sił 16. Armii. W pierwszym rzucie [Wymaga to już kilku rysunków, by pokazać kolejne rzuty] miało nacierać 16 dywizji, w tym 9 pancernych, 6 zmotoryzowanych i 1 brygada zmotoryzowana. Wojska drugiego rzutu po likwidacji kotłów na zachód od Mińska przechodziły nad środkowy bieg Dźwiny i Dniepru. Grupy pancerne Hotha i Guderiana miały nie czekać [trudno na schemacie pokazać zmianę systemu w zależności od decyzji] na ich podejście, ale nacierać koncentrycznie na Smoleńsk, rozciąć na kilku kierunkach wojska Frontu Zachodniego i okrążyć je.
Wszystkie obiekty żywe (komórki, grupy komórek, organy, ludzie, społeczeństwa) są systemami strumieniowymi
Fabryki i przedsiębiorstwa też są systemami strumieniowymi.