Tytuł: | 59 kluczy do zrozumienia zagadki powstania życia |
Autor: | Jan Kuban |
Kategoria: | Ewolucja, Życie |
Słowa kluczowe: | Życie, Powstanie życia, Ewloucja Biologiczna, RPD, Czynnik Wiktoria, Taktyki struktury, Taktyki zachowań, Gerpedelucja, HeKroGram, Zasady Fizyki Życia |
Wydano: | Wrzesień 2018 |
Wersje językowe: | |
ISBN |
978-83-950564-6-8 |
Format: | |
Wymiary: | |
Waga: | |
Stron: | 135 |
Tel. | +48 22 646 74 24 |
"59 kluczy do zrozumienia zagadki powstania życia" przedstawia spójną teorię powstania życia na Ziemi. Według autora, życia nie da się zrozumieć wyłącznie w oparciu o jedną dyscyplinę naukową i dlatego spośród wielu dziedzin wybrał te zagadnienia, które według niego są najważniejsze w zrozumieniu zagadki życia. „Kluczy”, bo tak zostały one nazwane, jest 59 i pochodzą z: logiki, teorii mnogości, teorii systemów, teorii stabilności, filozofii, automatyki, chemii, biologii, teorii informacji, cybernetyki, matematycznej teorii gier, ewolucjonizmu, analizy matematycznej i, co bardzo ważne, ekonomii.
Według autora znajomość tych dyscyplin jest potrzebna, aby zrozumieć, o co chodzi we wszystkich aspektach życia, począwszy od poziomu molekularnego aż do ludzkiego – społecznego. Przy czym wcale nie trzeba gruntownie studiować wszystkich wymienionych działów nauki, wystarczy znajomość tych właśnie 59 kluczy
Więcej
„59 kluczy do zrozumienia zagadki powstania życia” jest pierwszą znaną mi książką, która w sposób ścisły i pełny opisuje elementy składowe występujące w organizmach żywych oraz mechanizmy składowe występujące w ewolucji biologicznej. Jest to moim zdaniem pierwsza udana próba zbudowania pełnego, ścisłego modelu życia.
W książce autor tłumaczy mechanizmy ewolucji biologicznej. Poddaje je ścisłej, niemal matematycznej, analizie, w wyśmienity sposób budując uproszczone modele poszczególnych zjawisk, które w niej występują, tłumacząc zarazem w bardzo prosty sposób samą istotę tych mechanizmów.
Co istotne, autorowi udało się niemal nie wykroczyć poza dobrze zdefiniowane pojęcia naukowe i ogólnie uznaną wiedzę naukową. Własne definicje wprowadzane zostały tylko wtedy, gdy były konieczne do zachowania pełności modelu. Jest to oczywiście ogromna zaleta książki, gdyż dzięki temu zabiegowi nie budzi ona kontrowersji, na które zawsze narażone są nowe hipotezy. W błędzie jest jednak ten, kto myśli, że książka nie wnosi nic nowego. Mimo, iż sam zajmuję się modelowaniem życia po jej przeczytaniu moje postrzeganie wielu zjawisk uległo diametralnej zmianie.
Osobiście chciałbym, aby książka ta stała się podręcznikiem na lekcjach etyki w szkołach, a wsparta otwartą dyskusją i ćwiczeniami przeprowadzanymi na grach typu „Mała ewolucja” miałaby, moim zdaniem, przeogromny wpływ na sposób postrzegania świata oraz sposób podejmowania decyzji przez młodych ludzi. Książkę bezwzględnie polecam każdemu kto chce w pełni zrozumieć zjawisko życia.
[Jarek Szczepanik - Informatyk, od 15 lat zajmujący się zagadnieniami analizy i budowania modelu rzeczywistości. Autor książki "O matematycznych podstawach życia"]
W epoce specjalizacji mało jest ludzi, którzy porywają się na stworzenie ogólnej teorii, mogącej wyjaśnić wszelkie zjawiska życiowe. Dlatego tę książkę należy uznać za ewenement. Autor imponuje rozległością horyzontów i szczodrością, z jaką potrafi ilustrować swoje idee przykładami z najrozmaitszych dziedzin.
[Magazyn Focus]
Książka „59 kluczy do zrozumienia zagadki powstania życia” w odróżnieniu od podręczników akademickich w bardzo przystępny sposób przedstawia wiedzę na ten ważny i złożony temat. Autor pisze prostym językiem, lecz nie ucieka się do uproszczeń, obniża tym samym poprzeczkę do zrozumienia bez obniżania poziomu złożoności tematu. Z tego powodu, książkę można polecić każdemu, a nie tylko czytelnikowi z kregów akademickich.
[Andy Ayshen]
Jan Kubań (ur. 1959) – absolwent Politechniki Warszawskiej, Wydziału Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa, naukowiec biocybernetyk, wspinacz, instruktor alpinizmu, działacz na rzecz wolności i rozwoju ekonomicznego, poliglota, trener młodych przedsiębiorców, twórca technologii informatycznej Q-Line, autor wydanej w 2009 roku książki "Fizyka Życia".
Każdy kogo nurtują pytania "Czym jest życie?" lub "Jak życie powstało?". Każdy bez względu na to czy jest zatwardziałym kreacjonistą czy ortodoksyjnym darwinistą. Autor bowiem przesuwa naukowe rozważania na temat życia w nowy obszar. A robi to przez wprowadzenie do analizy życia, nie używanych jak dotąd w biologii, dyscyplin naukowych.
Jedną z nich jest ekonomia - nauka o zasobach i ich przepływach. I rzeczywiście żadne monografie dotyczące życia jej nie uwzględniają, a przecież każdy obiekt żywy je pochłania i wydala. Kolejną jest teoria stabilności - nauka używana głównie przy projektowaniu takich urządzeń jak samoloty i rakiety. Ważna jest dlatego, że bada zjawiska nielinowe czyli, mówiąc w największym skrócie, to jakie zmiany zachodzą w wyniku różnego rodzaju zaburzeń, a przecież znana w biologii mutacja to nic innego jak zaburzenie.
Jednak wydaje się, że najciekawszym jego odkryciem jest zaproponowanie by początków życia szukać przy wykorzystaniu... aeroelastyczności. Nauki nie dość, że prawie nikomu nieznanej to jeszcze, nazwa której jest koszmarnie trudna do wymówienia. A jednak jako jedna z niewielu zajmuje się ona zjawiskiem samowpowstawania. A skoro darwiniści uważają, że życie powstało na Ziemi samoistnie to aż się prosi by właśnie z tej nauki skorzystać.
Autor kładzie szczególny nacisk na precyzyjne definiowanie zjawisk i wprowadza również kilka nowych pojęć, ma bowiem świadomość, że wąski język ogranicza zrozumienie. Co więcej, choć omawiane są skomplikowane tematy, to książkę czyta się łatwo, bo napisana jest prostym językiem.
Jan Kubań ma duże doświadczenie w pracy naukowej, nie jest jednak biologiem, ale może właśnie w tym leży ważkość jego rozważań. Sprawcami bowiem wielu przełomów są ludzie spoza branży, ot choćby jak poborca podatkowy Antoine Lavoisier w chemii, zakonnik Gregor Mendel w genetyce i ksiądz Georges Lemaître w kosmologii. Oni widzą problemy z zupełnie innej strony niż głęboko osadzeni w temacie profesjonaliści. Po zapoznaniu się z "59 kluczami..." rzeczywiście wydaje się, że mamy do czynienie z takim właśnie nowatorskim powiewem świeżości.
Autor ma olbrzymią wiedzę matematyczno-przyrodniczą i wygląda na to, że chce, by czytelnik dysponował taką samą. Przynajmniej po przeczytaniu książki. Jest to o tyle możliwe, że wykład prowadzi ciekawie, czasem wręcz frapująco, a do tego w sposób klarowny i zrozumiały. Muszę przyznać, że choć znałam omawiane zagadnienia z matematyki, fizyki czy chemii, niektóre zrozumiałam za sprawą „59 kluczy...”. Wiedzieć, nie zawsze znaczy rozumieć. Autor ma ambicje, by czytelnik zrozumiał wszystko, i w większości przypadków udaje mu się do tego doprowadzić. Książka przypomina, utrwala i uzupełnia wiedzę w bardzo przyjemny sposób. I już chociażby z tego powodu warto ją przeczytać.
Drugi powód, dla którego książka zasługuje na uwagę, to pasja jej autora. Jestem pewna, że wystarczyłby jeden taki nauczyciel, by na zawsze zarazić ucznia pasją poznawania. Widać, że Jan Kubań żyje tym tematem. Zważywszy, że w przeciwieństwie do innych autorów podejmujących podobne zagadnienia (R. Dawkins, E. O. Wilson, D. Morris) nie pracuje nad nimi codziennie w gabinetach i salach wykładowych, ale jest skutecznie działającym biznesmenem, ogrom jego wiedzy i pracy budzi podziw. Nie jest to jednak ślepy podziw, lecz taki, który skłania do myślenia i zgłębiania wiedzy. Może prowadzić do zgody z tezami autora lub przeciwnie – do znajdowania argumentów przeciwko nim. W każdym wypadku będzie to twórcze i rozwijające. Matematyka, fizyka, chemia, a nawet biologia stają się dzięki tej pracy bliższe, bardziej przyjazne, jeśli ktoś bliskości czy przyjaźni nie czuł. Ten zaś, kto porusza się po tych naukach swobodnie, dzięki lekturze wyruszy w ciekawą podróż.
Zakładając, że wszystkie procesy w życiu można wytłumaczyć za pomocą fizyki i matematyki autor wyjaśnia, czym jest życie. Wprowadza nas w tajniki życia na Ziemi, opisuje prawdopodobne procesy ewolucyjne, które doprowadziły istniejące gatunki do ich obecnego kształtu. Kartka po kartce przekonuje nas, że podstawowym zadaniem każdego organizmu jest przeżyć i rozmnożyć się. Pokazuje, w jaki sposób organizmy próbują ten warunek spełnić, a także to, jak za sprawą przypadkowych korzystnych zmian, które potem są utrwalane, powstają poszczególne narządy, zapewniające owo przetrwanie i rozmnażanie, wywindowując je na wyższe poziomy ewolucyjnej drabiny. W tym wszystkim obecny jest człowiek – jako gatunek – ze swoimi przystosowaniami, a także niektórymi zachowaniami. Wprawdzie trochę przykro się robi kobiecie, gdy dowiaduje się, że jej piersi to jedynie konsekwencja losowego zaburzania projektu genetycznego i nie łagodzi tego nawet zdanie „które przez przypadek okazało się zaburzeniem doskonałym”, jednak wywód jest tak logiczny, że nie sposób się z nim nie zgodzić.
Nie byłabym sobą – psychologiem nastawionym wciąż na szukanie nowych pomysłów na doskonalenie ludzkiego gatunku tak, by poszczególne osobniki starały się przetrwać niekoniecznie kosztem swych obecnie żyjących pobratymców, gdybym nie szukała tej problematyki również w niniejszej książce. Dlatego najbardziej podobał mi się ten jej fragment, w którym autor pisze o czynniku wiktoria - czymś, co powstaje (z różnych powodów) u jakiegoś osobnika i pozwala mu lepiej od innych realizować podstawowe prawo życia (przeżyć i rozmnożyć się), a następnie przenosi się to na kolejne pokolenia, korzystnie zmieniając. Czynniki wiktoria powstają spontanicznie, losowo, ale kiedy organizmy zaczynają już kombinować, a potem nawet myśleć, mogą sobie taki czynnik wiktoria same wykombinować. Takim czynnikiem była w jakimś momencie dłuższa możliwość życia na powietrzu, a w innym „słuchaj rad starszych” czy „ufaj zasadzie”. Dla mnie w czynniku wiktoria - tym istotnym przyczynku ewolucji - jest nadzieja dla ludzkości. Wszak możemy sobie dziś wykombinować takie zachowania, które zapewnią pozytywną selekcję w obrębię gatunku i będą sprawiać, że kolejne pokolenia staną się mądrzejsze i lepsze. Nie mówię tu bynajmniej o inżynierii genetycznej, ale na przykład o wychowywaniu dzieci w poczuciu własnej wartości, które z pewnością uczyni ludzi zdolniejszymi do przeżycia i bardziej atrakcyjnymi jako partnerzy do rozmnażania. I to jest czwarty, najważniejszy z mojego punktu widzenia, powód, dla którego ta książka jest warta przeczytania.
„59 kluczy do zrozumienia zagadki powstania życia” to książka niezwykła, nigdy nie czytałam niczego, co by ją przypominało, zarówno w formie, jak treści. To książka zmuszająca do myślenia i bardzo potrzebna - pozwala uzupełnić światopogląd takim ludziom jak ja, typowym humanistom sławiącym umysł człowieka i siłę jego charakteru.
[Iwona Majewska-Opiełka - Trener liderów, mówca motywacyjny, psycholog-doradca rozwoju osobowości, autorka książek.]
Angielska wersja książki "The 59 keys... " w księgarni Google
Facebookowa strona Fizyki Życia
O książce i Autorze ...................................................... 7 59 kluczy do zrozumienia zagadki życia ................................. 7 O autorze .............................................................. 7 Biblioteka Fizyki Życia .................................................. 8 Wstęp ................................................................... 10 Podstawowe definicje .................................................... 13 1. Definiowanie ....................................................... 13 2. Zbiór .............................................................. 14 3. Ciąg ............................................................... 15 Trójca podstaw abstrakcji ............................................... 16 4. Obiekt ............................................................. 16 5. System ............................................................. 22 6. Proces ............................................................. 23 Natura rzeczy ........................................................... 24 7. Nieliniowość ....................................................... 24 8. Zaburzenie i stabilność ............................................ 26 9. Ex nihilo .......................................................... 28 10. Emergencja ........................................................ 29 11. Samowzbudność ..................................................... 31 12. System autodynamiczny ............................................. 32 13. Tendencja do grupowania się ....................................... 33 14. Cząstki typu RPD .................................................. 34 15. Samowzbudność ewolucji biologicznej ............................... 36 Cząstki typu RPD ........................................................ 39 16. Właściwości nukleotydów ........................................... 39 17. Właściwości zasad azotowych ....................................... 40 18. DNA – łańcuch z deoksyrybonukleotydów ............................. 41 19. Replikacja DNA .................................................... 42 Ciało ................................................................... 46 20. Właściwości aminokwasów ........................................... 46 21. Aminokwasy podstawowe ............................................. 48 22. Właściwości białek ................................................ 50 Projekt ................................................................. 52 23. Kod ............................................................... 52 24. Początkiem było słowo ............................................. 56 25. Transkrypcja....................................................... 58 Budowanie na podstawie projektu ......................................... 61 26. RNA – łańcuch z rybonukleotydów ................................... 61 27. Właściwości tRNA................................................... 63 28. Właściwości mRNA................................................... 64 29. Właściwości rRNA................................................... 64 30. Enzymy............................................................. 65 31. Geny............................................................... 67 32. Translacja......................................................... 68 33. Komórka ........................................................... 70 34. Cykl komórkowy..................................................... 74 35. Ekonomia........................................................... 76 36. Cel życia ......................................................... 77 37. Trzy znaczenia słowa „życie” ...................................... 78 38. Resergia........................................................... 79 39. Matematyczna teoria gier........................................... 81 40. Strategia i taktyka ............................................... 83 41. Przekształcenia komórki............................................ 84 42. Proces budowania ciała............................................. 88 43. Przyczyny specjalizacji i komunikacji.............................. 91 Obiekt żywy ............................................................. 93 44. Cykl życia obiektu żywego ......................................... 93 45. Kopiowanie i modyfikacje projektu ................................. 94 Konstruktor ............................................................. 96 46. Gerpedelucja ...................................................... 96 47. Zapadka ewolucyjna ................................................ 99 48. Twórcza destrukcja................................................ 101 49. Dwa ortogonalne kierunki doskonalenia............................. 102 50. Bifurkacja........................................................ 106 51. Niewyobrażalna moc wzrostu wykładniczego ......................... 108 52. Niejednoznaczności ewolucji biologicznej ......................... 110 53. PSS versus WSS.................................................... 111 54. Wieczna kumulacja ................................................ 112 55. Charakterystyka ewolucji biologicznej ............................ 113 56. Metoda odwróconej indukcji........................................ 114 57. Jak mogło powstać życie .......................................... 116 58. Geny i memy....................................................... 121 59. Poziomy organizacyjne życia....................................... 122 Zasady Życia ........................................................... 124 60. Pierwsza Zasada Fizyki Życia...................................... 124 61. Druga Zasada Fizyki Życia......................................... 125 62. Trzecia Zasada Fizyki Życia....................................... 126 Paradygmat Fizyki Życia ................................................ 127 Najważniejsze pojęcia ................................................ 127 Postulaty, prawa, zasady.............................................. 128 Podejście, którym musi się charakteryzować badacz .................... 129 Metody badawcze ...................................................... 130 Cel .................................................................. 130 Definicja życia ........................................................ 131 Co dalej? .............................................................. 132 Indeks ................................................................. 133 Literatura cytowana .................................................... 138 Literatura polecana .................................................... 139