Zasady etyki dziennikarskiej w Telewizji Polskiej S.A.
Dziennikarz telewizji publicznej służy społeczności widzów, szanując prawdę, dobro wspólne i wolność słowa, dokłada wszelkich starań, by zachować niezależność i bezstronność.
Zadaniem dziennikarza jest realizacja prawa dostępu każdego obywatela do informacji oraz tworzenie form debaty publicznej.
Powinnością i nieodłącznym elementem pracy dziennikarza jest przedstawianie zróżnicowanych poglądów i opinii, szczególnie w sprawach kontrowersyjnych, budzących społeczne emocje.
Racją realizowanej przez dziennikarza audycji jest domniemane zainteresowanie telewidzów lub dobro publiczne, a nie interes dziennikarza lub nadawcy.
W sytuacjach konfliktowych dziennikarz obowiązany jest dołożyć wszelkich starań, by dotrzeć do źródeł informacji wszystkich stron sporu. Jeśli jest to niemożliwe informuje, że są to dane częściowe.
Opinie i komentarze nie mogą przeinaczać faktów ani być wynikiem nacisków instytucji, firm czy osób prywatnych.
John Swinton o dziennikarzach
W 1880 roku, John Swinton, dziennikarz nowojorski, był gościem honorowym na bankiecie wydanym przez liderów medialnego rzemiosła. Gdy jeden z uczestników zaproponował wzniesienie toastu za niezależną prasę, Swinton wygłosił taką oto „myślozbrodnię”: Każdy z obecnych tutaj wie, że niezależna prasa nie istnieje. Wy to wiecie i ja to wiem: żaden z was nie ośmieliłby się ogłosić na łamach gazety własnych opinii; a gdyby nawet się ośmielił, zdajecie sobie sprawę z tego, że nie zostałyby one nigdy wydrukowane. Dostaję ileś dolarów tygodniowo za to, żebym powstrzymywał się od wyrażania własnych poglądów i opinii w gazecie, w której pracuję. Wielu tu obecnych otrzymuje podobną zapłatę na identycznych zasadach. Gdyby ktoś z was był na tyle szalony, by uczciwie opisać sprawy, znalazłby się natychmiast na bruku. Gdybym dopuścił, by moje prawdziwe opinie zostały opublikowane, w którymkolwiek numerze gazety, straciłbym pracę w niecałe 24 godziny. Praca dziennikarza polega na niszczeniu prawdy, łganiu na potęgę, deprawowaniu, zohydzaniu, czołganiu się u stóp mamony, sprzedawaniu siebie, sprzedawaniu swojego kraju i swojego narodu w zamian za chleb swój powszedni, czy też – co się sprowadza do tego samego – za swoją pensję. Wiecie to wy i wiem to ja. Cóż to więc za szaleństwo wznosić toast za niezależną prasę! My, dziennikarze, jesteśmy wasalami, instrumentami w rękach bogaczy, którzy potajemnie spiskują i kierują wszystkim zza kulis! My jesteśmy ich marionetkami! To oni pociągają za sznurki, a my tańczymy! Nasz czas, nasz potencjał i nasze talenty są w rękach tych ludzi. Jesteśmy intelektualnymi prostytutkami!
Kto płaci to wymaga. Dziennikarza można bardzo szybko wynieść na piedestał albo go z niego zrzucić – zabierając mu posadę. Historia Hopfera, Durczoka…
Oni tam się interesują tylko własną karierą, to oni chcą błyszczeć. – Louis de Funes
Budują kariery na krytycyzmie
Budują kariery na „trosce socjalnej”
Budują kariery na straszeniu: Savonarola wypracował gwałtowny, napastliwy i groźny styl kazań, a to jeszcze bardziej przyciągało tłumy, które zaczynały stosować się do jego zaleceń, np. kobiety zmieniały stroje na skromniejsze, a bogaci oddawali wyłudzone pieniądze.
W zasadzie to mało wiedzą o tematach, które poruszają, choć w powszechnym mniemaniu uważani są za wybitnych ekspertów
Nie mają żadnego praktycznego doświadczenia w zarządzaniu.
W sprawach, o których mówią są, z reguły, teoretykami!
Instytut Monitorowanie Mediów: 40% serwisów informacyjnych przedstawia wizję świata w sposób negatywny, pesymistyczny. Świat kreaowany jest na wrogi i niebezpieczny.
Niech no tylko ktoś z zewnątrz zaatakuje dziennikarzy jako grupę - jest skończony.
Odbiorca
Średnio, przeciętny widz spędza 4 godziny przed telewizorem
Seks, przemoc, skandale… a nie dociekanie do prawdy.
Czego oczekuje odbiorca? Chwalenia i historii o Janosiku. Oczekuje i w to wierzy.
Czego odbiorca nie chce? Nie chce być krytykowany.
W co wierzy odbiorca? Wierzył w raporty Duranty’ego, który publikował przekaz zgodny z wiedzą i oczekiwaniami, nie wierzył w prawdziwe relacje. W konsekwencji większość za rzeczywistość przyjmowała nieprawdę.
Charakterystyka przeciętnego obywatela w dziedzinie odbioru mediów i analizowania treści
Stan faktyczny
jednostronność odbieranej informacji,
niechęć do konfrontowania jej z innym źródłem,
pewność o swojej odporności na propagandę i wpływ mediów na widzenie świata,
brak samodzielnego wnioskowania - przyjmowanie gotowych wyjaśnień, analiz,
przyswojenie podawanych kalek jako własnych poglądów,
dwubiegunowe postrzeganie rzeczywistości,
wiara w pewne dogmaty, np.: w demokrację jako źródło wszelkiego dobra i naturalny regulator konfliktów społecznych,
w analizie zagadnień historyczno politycznych zerwany związek przyczyna - skutek,
klątwa wiedzy - ucieczka od wniosków mogących zburzyć stworzony obraz, np. funkcjonowania sceny politycznej,
wiara, że "przecież wszyscy nie mogą się mylić",
utrata zainteresowania przekazem medialnym – wszyscy kłamią.
Z czego to wynika
człowiek jest istotą z reguły leniwą a wszelkie analizy, rozważania, szukania źródeł kosztują trochę wysiłku - w naszych warunkach BARDZO DUŻO,
człowiek zwłaszcza uwikłany w trudy codziennej egzystencji nie ma ochoty na głębsze rozmyślania – przyjmuje rozwiązania proste i pozornie oczywiste,
dwa, a nie daj Boże większa ilość punktów widzenia, wprowadzają dysonans poznawczy, który wprawia w stres – trzeba przyjąć jakąś postawę a to jest męczące (punkt 1.), zwłaszcza jak wymaga przewartościowania dotychczasowych poglądów,
powiązanie określonych poglądów z pozycją: ekonomiczną, polityczną, towarzyską – inaczej mówiąc – konformizm,
cechy jak łatwowierność, podatność na wpływ innych, brak własnego zdania, ignorancja,
wynik ociężałości umysłowej.
Relacja Dziennikarz – Odbiorca
System autodynamiczny, skoro tego chcą, to tego im dostarczamy
Dobry tytuł: „Co łączyło Staraka z kelnerką?”
Media
Kto ma telewizję i media ten ma władzę
Media są na usługach faktycznej władzy – z reguły poza konstytucyjnej.
Nie wszyscy dziennikarze główno nurtowi są funkcjonariuszami frontu ideologicznego. Część jest po prostu dobrze wytresowana i już sama z siebie wie co wolno, a czego nie wolno.
Techniki
Media głównego nurtu – zamknięta twierdza.
Zniesławiający artykuł na trzy szpalty z tytułem jak byk - sprostowanie nonparelem na kilka wierszy Jacek Fedorowicz
Piękne i przystojni
Pewność siebie i buta
Nigdy nie mają wątpliwości
Cała Francja oburzona na to co dzieje się w Polsce.
Przymiotniki ukryte wartościowanie
Paryski pustostan
Mówienie co ktoś powiedział
Techniki propagandy
Manipulacja w internecie
Propaganda internetowa sponsorowana przez państwo
Dobór tematyki:
nie mowią o rzeczach zasadniczych
nie mówią o ekonomii
nie zastanawiają się na d tym jak zbudować idealne społeczeństwo
nie ma debat, nie ma dyskusji naukowych
nie wyciąga się wniosków z upadków
nie bada się i nie wyciaga wniosków na zasadzie czarnej skrzynki
głównie straszenie
poruszanie tematów drugorzednych z ich spłycaniem
Kto jest podatny na te techniki
Nie łudźmy się, każdy.
Łatwowierni i knformiści
Ci co mało wiedzą i mają małe doświadczenie życiowe
Irena Falska - W latach 70. i latach 80. XX wieku prowadziła Dziennik Telewizyjny. Szczególnie w okresie stanu wojennego utożsamiana była z oficjalną partyjno-rządową propagandą, w nieprawdziwy i pełen inwektyw sposób przedstawiającą działalność "Solidarności". [Wikipedia, pol., 2020.11.25]
Falska tłumaczyła się Jestem tylko lektorem, nie można utożsamiać komentarza czytanego przez lektora z nim, jako autorem. Ludzie nie rozumieją tego, atakują, grożą. To typowa, warta głębszej analizy, linia obrony: "Ja tylko wykonywałem rozkazy, ja tylko czytałam".
Walter Duranty Nagrodę Pulitzera otrzymał za relacje negujące panujący w całym ZSRR głód.
Gareth Jones, człowiek, który wiedział za dużo.
Wywiad: Prawda w defensywie? https://www.youtube.com/watch?v=rRKMd_snR5s&feature=emb_logo
Antidota
Czytanie pamiętników
Czytanie książek dostarczających uniwersalne modele poznawcze:
Folwark zwierzęcy
Socjobiologia Chociaż marksizm w swych początkach był wrogiem ignorancji i przesądów, przestał nim być o tyle, o ile stał się dogmatyczny. Obecnie zagrażają mu poważnie ustalenia socjobiologii człowieka. Tradycyjna religia nie jest nimi zagrożona.
Freakonomia
Bionomics
Nonzero
Fizyka Życia
Korzystanie z twórczości Samotnych bojowników o prawdę
Wiktor Suworow
Mark Sołonin
John Glubb
Jung Chang
Władimir Bieszanow
Gustawe Le Bon
Biblioteka Rządzących i Rządzonych
Zapadnia. Człowiek i socjalizm
Jak uchronić demokrację przed demokratycznie wybranymi politykami
Zgodnie z prawem, przeciwko obywatelom
Krytyczne zapoznanie się z kluczowymi eksperymentami psycho-społecznymi
Eksperyment "2,4,6" - pokazujący Klątwę wiedzy, czyli zjawisko, polegające na tym, że pierwsze informacje i spostrzeżenia na jakiś temat blokują dalszą racjonalną analizę tego tematu.
Eksperyment Asch'a pokazujący zjawisko uległości wobec większości – konformizm – motywowanej lękiem przed odrzuceniem przez grupę oraz pragnienie bycia przez nią akceptowanym.