zarządzanie

A ten, kto również wie, dlaczego, zawsze będzie jego szefem.
Ralph Waldo Emerson

Kiedy zajmujemy się rozwiązywaniem danego problemu nigdy nie zaczynamy od zera, lecz zawsze instynktownie, a nawet nieświadomie szukamy analogicznych przypadków. Wyrabiamy sobie pogląd na temat ich autentyczności i zastanawiamy się, czy posługując się lekko odmiennymi składnikami, można wypracować podobne rozwiązanie.

Również ten epizod był wielokrotnie relacjonowany i znowuż - z zapartym tchem. Konkurs rzeczywiście był ciekawy. Za najbliższy mu odpowiednik można uznać współczesne wybory. Jakiekolwiek wybory gubernatora lub mera w dowolnym miejscu Rosji. Wiele szumu, wiele krzyku, całe miasto oklejone plakatami z wielkimi obietnicami. Do zawodów stanęło 12 kandydatów. 10 z nich nikt nie zna i nigdy nie wybierze, uczestniczą w rywalizacji tylko z powodu sprytnych koncepcji specjalistów od polityki.

Prawdziwych kandydatów do zwycięstwa jest dwóch. Są prawdziwi nie dlatego, że są najmądrzejsi (czy - co już jest zupełnie zabawne - najuczciwsi), a dlatego że właśnie za nimi stoją dwa duże kryminalno- oligarchiczne klany, które walczą o zwycięstwo.

To trzeba zrobić tak – mówi jeden.
Nie, inaczej – mówi drugi.
Nie, trzeba tak – mówi trzeci.
Przerywają sobie i przekrzykują się, robiąc harmider, którym można by zbudzić umarłego. Jest to narodowa rozrywka.
Kiedy taka scena ma miejsce w Vishay Israel (a nadal to się zdarza), nie mówię wtedy nic. Daję ludziom dziesięć minut na wykrzyczenie się. Potem mówię:
– Teraz pojedynczo. Jakie jest twoje zdanie?
Pierwsza osoba zaczyna mówić, ale przerywają jej trzy inne, które wymyślają jej od idiotów. Każda ma inny pomysł. Ja jednak jestem cierpliwy. Nie jak Talik.
Kiedy się uspokoją, mówię:
– Wysłuchałem już wszystkich. Nic nie rozumiem z tego, co mówicie, więc dalej nie będziemy rozmawiać. Chcę, żeby każdy z was napisał, jakie widzi rozwiązanie. Pół strony, nie więcej. I podpiszcie się, żeby mi nie pisać bzdur.
Co ciekawe, większość nie chce przedstawić swojego pomysłu na piśmie. Za długopis chwytają jedna, dwie osoby. Gdy dostanę dwa rozwiązania, to oba są godne uwagi. Całe to gadanie, cały rwetes nie miał żadnego sensu. To był rodzaj odśpiewania jakiejś melodii, izraelska muzyka szczęk.

– Jak mogę ci teraz zaufać? Jeśli nawet czegoś nie wiesz albo nie pamiętasz, to się przyznaj. Powiedz, że sprawdzisz, ale nigdy nie kłam!

– Czy to błąd?
– Oczywiście. Znacznie ważniejsza od raportowanego wyniku jest rzeczywista kondycja firmy i perspektywy jej rozwoju. Słyszałem o wielu sytuacjach, także polskich firm, polegających na podkręcaniu wyniku i zamiataniu przy okazji pod dywan tego, co niewygodne. Niektórym managerom udaje się to latami, aż w końcu następuje krach, którego nikt się nie spodziewał. Proszę nie zapominać, że wynajęty manager zazwyczaj zmierza do celu jak najkrótszą drogą, stara się nie przekraczać celu, żeby w kolejnym roku nie startować ze zbyt wysokiego poziomu.

Wszystko, co ludzkie, jest skażone (wie o tym Kościół katolicki, nie chcą wiedzieć czyści purytanie protestanccy), nie sposób rządzić ludzkością czystymi rękami.

Ale jeśli obok dowódcy batalionu stał zastępca dowódczy do spraw politycznych albo „osobist”, albo kontroler ze sztabu pułku i dywizji, to cały batalion szedł pod nóż…

Mówię całkiem poważnie, że skład dowódczy pod koniec wojny w rażący sposób i w gorszą stronę różnił się od dowódców 1941 roku. Poczynając od 1942 roku przeklinanie na froncie było czymś zwyczajnym. Szczególnie kląć uwielbiali oficerowie. Wszędzie, zawsze i z każdego powodu (…) Kultury – zero, a tu taka szansa na ponizanie żołnierzy! Mało kto mógł wytrzymać mając taka „okazję”. A przecież i tak na pierwszej linii wszyscy mieli nerwy napięte do ostateczności w oczekiwaniu na śmierć, od głodu i tęsknoty. Żołnierze byli wycieńczeni i wykończeni przez wojnę. Ludzie chodzili wściekli, do poważnych konfliktów dochodziło z byle jakiego powodu. A tu pojawia się kolejny człowiek, nie liczący się z nikim „wódz” z pagonami kapitana, z pańskim sposobem bycia i zaczyna rozdawać rozkazy na lewo i na prawo. I schron mu natychmiast na noc buduj o stropie z trzech warstw, i transzeje o pełnym profilu wykop, i dwóch fizylierów koło schronu postaw. A to, że ludzie ze zmęczenia ledwo stoją na nogach, a rano wszystko jedno trzeba będzie zmienić pozycje – tego „pana oficera” nie interesowało! Wypracowaliśmy sobie taką jedną żelazną żołnierską zasadę: „nie śpiesz się z wykonywaniem rozkazów!” Byliśmy nieufni w stosunku do ludzi, którym polecono nam dowodzić. Był jeszcze jeden niuans. Niekiedy trafiali się dowódcy-potwory. Wystarczyło po prostu nie spodobać się takiemu – i karną kompanię albo śmierć w najbliższej walce żołnierz miał zapewnioną!…

Większość systemów zamkniętych tworzy się w wyniku zaprzeczania porażce bądź udawania, że jest ona czymś innym.